उपेश महर्जन
संघीय ढाँचामा रहेका देशहरुमा विभिन्न नामका प्रदेशहरु रहेका हुन्छन् । देशको मौलिकता अनुसार देशको जस्तै प्रदेश र राज्यहरुको नाम सोही अनुसार सिर्जना गर्ने सकिन्छ । मौलिकतासहित उक्त क्षेत्रको इतिहास, संस्कृति, सम्पदा, सभ्यता, भूगोल, भाषा, जाति र धर्मको नामबाट पहिचान स्थापित गरिन्छ ।
अमेरिका, क्यानडा, स्विजरल्याण्ड, बेल्जियम, इथोपिया, दक्षिण अफ्रिका, भारत, स्पेन, जर्मनीको मोडेल विश्वभर चर्चाको शिखरमा छ । २९ वटा संघीय देशहरुमा १४ वटा देशहरु पहिचान र सामथ्र्यका आधारमा मिश्रित सं...बाँकी
कृष्णदास श्रेष्ठ
सत्यको सवाल वैज्ञानिक चिन्तनको, दार्शनिक चिन्तनको एउटा केन्द्रीय सवाल हो । हाम्रो अवसर के भन्ने गर्छौ भने अन्यायमाथि न्यायको, असत्यमाथि सत्यको विजय अवश्य हुन्छ । यो एउटा ऐतिहासिक सत्य पनि हो, किनभने सत्यलाई सुरुमा मानिसहरुले नसकारे पनि, सत्यले विस्तारै–विस्तारै आफुलाई शक्तिशाली बनाउँदै लैजान्छ र अन्त्यमा गएर त्यसले आफुलाई विजय बनाउँछ । यसबाट कुन कुरा निस्कन्छ भने जो व्यक्ति इमान्दर र समझदार छ, उसले सत्य पक्षमा आफुलाई लगाउनु पर्छ । र सांचो भन्ने हो...बाँकी
लोककृष्ण भट्टराई
वाम गठबन्धन सरकार बनेको धेरै भएको छैन । यसका अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडाले राज्य टाट पल्टिएको भनेर पत्रकार सम्मेलन नै गरे । यसलाई कसरी सुधार्ने, राजस्व संकलनको श्रोत के हो, उत्पादनमुलक अर्थतन्त्र कसरी निर्माण गर्ने भन्ने कुरा उनले उल्लेख गर्न बिर्सिए । कुनै पनि सरकारले पारदर्शिताका नाममा राज्यको ढुकुटी रित्तियो भनेर बाहिर ल्याउँदैन ।
दोश्रो विश्वयुद्धमा युद्धबाट जर्जर भएको चारैतिरबाट हमला गरिएको जर्मनले पनि ढुकुटी रित्तिएको भनेर बाहिर ल्याएन । बाराक ओवामा...बाँकी
लगभग पौने पाँच लाख मानिसहरु बसोबास रहेको दक्षिण एसियाली टापु देश मालदिभ्सले केही समयदेखि संसारको ध्यान तान्न सफल भएको छ । मालदिभ्सको सर्वोच्च अदालतले पूर्व राष्ट्रपति मोहम्मद नासिदसहित विपक्षी दलका अन्य नेताहरुलाई रिहा गर्ने आदेश दिएपछि हिन्द महासागरमा अवस्थित मालदिभ्समा नयाँ शिराबाट संवैधानिक सङ्कट आरम्भ भएको हो । अदालतको आदेश लगत्तै राष्ट्रपति अब्दुल्ला यामिनले सेना परिचालन गरेर सर्वोच्च अदालतको घेराबन्दी गरेका थिए । साथै मुख्य न्यायाधीश र अन्य न्यायाधीश तथा राष्ट्रपति अब्दुल्लाका सौता भाइ मौम...बाँकी
महेश्वर दाहाल
अहिलेको वस्तुगत आवश्यकता कम्युनिस्टहरुबीचको एकता हो । संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापनापश्चात्को कोर्श भनेको मुलुकलाई स्वाधीन बनाएर समृद्धिको योजनाबद्ध यात्रामा लैजाने हो ।
देश र जनताका आधारभूत अन्तरविरोध जसलाई समान्य भाषामा समस्या पनि भनिन्छ । यसको समाधानका लागि कम्युनिस्टहरुबीच एकताबद्ध हुनु पहिलो शर्त हो । सँगैै राष्ट्रिय स्वाधीनताका पक्षधर, देशभक्त तथा जनतान्त्रिक शक्तिहरुलाई पनि कम्युनिस्ट पार्टीको नेतृत्वमा एकाकार गरेर लैजान सक्नुपर्छ ।
कम्युनिस्ट एकता,...बाँकी
लोककृष्ण भट्टराई
नेकपाका दुई समूह एमाले र माओवादी केन्द्रले पार्टी एकीकरण गर्ने गरी वाम गठबन्धन बनाए भने अर्काे समूह मसाल पनि गठबन्धनभित्र आयो र चुनावमा भाग लियो । मसालले प्रतिनिधि सभामा एक सिट प्रदेश सभामा दुई सिट प्राप्त गरेको छ । उसले पार्टी एकीकरणमा चासो दिएको छैन । नेकपाका अन्य समूह मजदुर किसान पार्टीले गठबन्धन बाहिर बसेर प्रतिनिधि सभामा एक सिट र प्रदेश सभामा एक सिट चुनाव जितेको छ । नेकपाका अन्य समूह सीपी मैनालीको माले र मोहन वैद्यको क्रान्तिकारी माओवादीले कतै सिट प्राप्त गर्न सकेनन् । प...बाँकी
सीता अधिकारी
२०५२ सालदेखि आजसम्म राजनीतिको केन्द्रमा छन् प्रचण्ड । उनी राजनीतिको आकर्षण त हुँदै हुन, बेलाबेलामा विरोधको तारो पनि बन्ने गर्छन । प्रचण्डले नेतृत्व गरेको माओवादी केन्द्र अहिले सदनमा तेस्रो पार्टी बनेको छ, तर उनको आगामी भूमिका के हुन्छ भनेर राजनीतितिर चासो राख्ने सबैको आँखा उनैतिर फर्किएको छ ।
समकालीन राजनीतिमा मात्र होइन प्रचण्डले आफू पार्टीको नेतृत्वमा आएदेखि दूरगामी अर्थ राख्ने धेरै महत्वपूर्ण कार्य गरेका छन् । वाम ध्रुवीकरण, सशक्त संघर्ष, लोकतान्त्रिक शक्तिसँगको सहकार...बाँकी
लोककृष्ण भट्टराई
नेपालमा कम्युनिस्ट पार्टी स्थापना भएको ६८ वर्ष पूरा भयो । ०१९ सालबाट फुट्न शुरु भएको कम्युनिस्ट पार्टी ०४६ सालको वृहद संयुक्त जनआन्दोलन निर्माणको शिलशिलामा जुट्न शुरु भयो । फेरि पनि फुटदै जुट्दै यो आन्दोलन यहाँसम्म आइपुगेको छ । ०४८ सालको चुनाव अघि हाम्रै प्रयासमा माले÷माक्र्सवादी एकता भएपछि अरु साना ग्रुपहरु मिलेर एकता केन्द्र समेत बन्यो । त्यसबेला यो लेखकले तत्कालिन चर्चित नेताहरु मदन भण्डारी, मनमोहन अधिकारी, सहाना प्रधान, निर्मल लामा, पुष्पकमल दाहाल, विष्णुबहादुर मान...बाँकी
१२ पौष, काठमाडौं । हिजो २६ हिजेम्बर विश्व सर्वहारा वर्गका महान् नेता माओ त्सेतुङको हिजो १२५ औं जन्म जयन्ती मनाइयो । यो दिवसलाई सर्वहारा वर्गले विश्वव्यापी रुपमा मनाए । नेपालमा पनि विभिन्न कम्युनिस्ट घटकले विविध रुपमा यो दिवस मनाए ।
अर्ध–सामन्ती र अर्ध–औपनिवेशिक अवस्थाबाट गुज्रिरहेको तत्कालीन चीनलाई मुक्त गराउनका लागि मात्र होइन सिङ्गो विश्व कम्युनिस्ट आन्दोलनमा माओले पु¥याएका योगदानहरू अतुलनीय छन् । कमरेड माओले दर्शन, राजनीति, संस्कृति, युद्धकलाका बारेमा दिएका क्रान्तिका...बाँकी
लोककृष्ण भट्टराई
नेपाली जनताले २००७ सालदेखि निरंकुशताका लागि लडेरै आएका कम्युनिष्ट पार्टीहरु र नेपाली कांग्रेसलाई कसैलाई सरकारमा पु¥याएका छन भने कसैलाई विपक्षमा राखेका छन् । नेपाली कांग्रेसको २०१५ सालको कुरा छोडौं राजाले निरंकुशता लादे । २०४६ सालको प्रजातन्त्र पुनर्वहालीको आन्दोलनपछि नेपाली कांग्रेसलाई सरकारमा बहुमत दिएर पु¥याए भने वामदल ने.क.पा का दुई समूहलाई विपक्षमा राखे । ०५१ सालमा कांग्रेसलाई विपक्षमा राखे र संसदमा सबैभन्दा ठूलो दल वाम दललाई सरकारमा पु¥याए । त्यसबेला वा...बाँकी
